Theo Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, trong quá trình hội nhập của đất nước, hội nhập trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo và khoa học công nghệ đóng vai trò hết sức quan trọng. Công tác giáo dục đại học nước ta và thế hệ trẻ Việt Nam đang đứng trước những vận hội to lớn chưa từng có để phát triển và vươn lên.

Nhân lực quyết định sự phồn thịnh của quốc gia

Phó thủ tướng Phạm Bình Minh cho rằng: “Có thể nói, trong những năm qua hội nhập về giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng giúp phát triển nguồn nhân lực cho đất nước, nhất là nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế, so với các nước trong khu vực, mức độ công nhận của quốc tế về chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng đào tạo, bằng cấp, các sản phẩm khoa học công nghệ còn khiêm tốn”.

Theo ông Minh, thời kỳ chiến lược mới và hội nhập quốc tế sâu rộng của đất nước đang đặt ra những yêu cầu hoàn toàn mới đối với giáo dục đại học. Cụ thể:

Một là, nhu cầu tất yếu phải gắn nỗ lực đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nói chung và công tác giáo dục đại học nói riêng với xu thế cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và tổng thể yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng của đất nước, đặc biệt là chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng, nâng tầm nguồn nhân lực trẻ Việt và hình thành giai tầng sáng tạo của đất nước trong kỹ nguyên số.

Hai là, đòn bẩy để tạo chuyển biến căn bản là chú trọng phát triển toàn diện thế hệ trẻ trên cả 3 phương diện: kiến thức – kỹ năng – phẩm chất, hình thành và phát triển xã hội học tập mở, học tập suốt đời.

“Nhiều nghiên cứu dự báo khoảng 60-80% ngành nghề trên thế giới hiện nay sẽ thay đổi trong 10 năm tới, với nhiều việc làm mới giá trị cao hơn được tạo ra, đòi hỏi kỹ năng, tri thức gắn với quá trình số hóa, tự động hóa và liên kết sâu rộng. Do đó, chúng ta cần chủ động mở rộng, từng bước bổ sung tri thức, kỹ năng mới, thiết yếu trong thế kỷ 21 vào các chương trình đào tạo và đào tạo lại hiện nay”, ông Minh đề nghị.

Ba là, cần tiếp tục tranh thủ và thúc đẩy hợp tác quốc tế, liên kết giáo dục đại học với các nước ASEAN, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và thế giới trên nền tảng công nghệ số; chủ động tiếp thu và nâng cao nội lực phù hợp với tiêu chí, chuẩn mực chung…

Bốn là, cần có cách tiếp cận mới về phát triển nguồn nhân lực trẻ một cách dài hạn, đa chiều, đa ngành, nhằm thu hút các đối tác tham gia công tác giáo dục đại học. Kinh nghiệm của một số nước là đẩy mạnh phối hợp ‘bộ tứ’ giữa các cơ quan nhà nước với trung tâm đào tạo, doanh nghiệp và tổ chức công đoàn trong hình thành và triển khai chính sách, kế hoạch đào tạo, đào tạo lại lực lượng lao động phù hợp với nhu cầu của thị trường, xã hội và yêu cầu của phát triển.

Đưa khởi nghiệp – đổi mới sáng tạo vào chương trình đào tạo

Phát biểu trước gần 1.000 cán bộ, giảng viên và sinh viên ĐH Quốc gia TP.HCM, Phó thủ tướng Phạm Bình Minh đề nghị đại học này cần chú trọng triển khai một số định hướng như tiếp tục xây dựng mô hình đại học tiên tiến theo xu hướng thế giới, đồng thời tạo môi trường thúc đẩy, tăng cường tính liên thông, gắn kết, tương tác, hỗ trợ trong hệ thống đa dạng trên nền tảng tự chủ đại học và tối ưu hóa các nguồn lực…

“ĐH Quốc gia TP.HCM cân nhắc nghiên cứu xây dựng các cơ chế mới, cho phép các nhà khoa học, nhà giáo và sinh viên học đi đôi với hành, có thể thử nghiệm các mô hình nghiên cứu, học tập mới do nhu cầu về tri thức, sáng tạo ngày càng cao.

Tiếp tục đổi mới và phát triển chương trình đào tạo tiêu chuẩn cao nhằm chẩn bị nguồn nhân lực có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường lao động quốc tế, tiếp cận trình độ các trường đại học hàng đầu trong khu vực châu Á. Đưa khởi nghiệp – đổi mới sáng tạo vào chương trình đào tạo…”, ông Minh nhấn mạnh.